Ομαδική Ψυχοθεραπεία & Συμβουλευτική Ενηλίκων

ΟΤΑΝ ΓΙΝΟΜΑΣΤΕ ΟΜΑΔΑ….

Όταν οι άνθρωποι γίνονται ομάδα και δουλεύουν ως ομάδα ενθαρρύνονται να μιλήσουν για οποιοδήποτε προσωπικό τους ζήτημα ή ζήτημα σχέσεων  το οποίο συνδέεται με τον στόχο συμμετοχής τους στην ομάδα. Ενθαρρύνονται να προσφέρουν υποστήριξη, να κάνουν ερωτήσεις, να αναρωτιούνται για πράγματα που ειπώθηκαν ή δεν ειπώθηκαν, να μοιραστούν τους συνειρμούς και τις σκέψεις τους.

Η αποκάλυψη του εαυτού είναι απαραίτητη για να μπορέσει κανείς να ωφεληθεί, αλλά κάθε άνθρωπος είναι ελεύθερος να επιλέξει τον δικό του ρυθμό αποκάλυψης σε σχέση πάντα με το χρονικό πλαίσιο της ομάδας. Αυτό σημαίνει πως κανείς δεν πιέζεται να προσχωρήσει σε εξομολογήσεις.

Για να οικοδομήσουμε ένα ομαδικό υποστηρικτικό περιβάλλον, είναι σημαντικό κάθε μέλος να προσπαθεί πάντα να λέει πράγματα στα άλλα μέλη με τρόπο που να είναι εποικοδομητικός. Αυτού του είδους η ωφέλιμη ανατροφοδότηση εστιάζει στο τι συμβαίνει στο εδώ-και-τώρα, δεν κατηγορεί, είναι σχετική με το θέμα που συζητιέται και συνδέει το μέλος που δέχεται την ανατροφοδότηση με το μέλος που την προσφέρει. Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας και επαφής είναι μια εντελώς νέα εμπειρία: στην κουλτούρα μας πολύ σπάνια μιλούν με τόση αμεσότητα και ειλικρίνεια. Για αυτό είναι κάτι που αρχικά μπορεί κανείς να το νιώσει επικίνδυνο, συγχρόνως όμως μπορεί να το νιώσει σαν μια βαθιά και ουσιαστική επαφή.

Η προσφορά άμεσων συμβουλών από τα μέλη της ομάδας και τους συντονιστές δεν είναι χρήσιμη. Ούτε οι γενικές συζητήσεις θεμάτων όπως ο αθλητισμός ή η πολιτική, εκτός αν κάποιο γεγονός της επικαιρότητας έχει μια ειδική συνάφεια με τα προσωπικά ζητήματα κάποιου μέλους.

Οι συντονιστές της ομάδας

Οι ομαδικοί συντονιστές δεν «διευθύνουν». Ο ρόλος του είναι περισσότερο να διευκολύνουν με την συμμετοχή τους παρά να διδάσκουν. Η ομάδα είναι πιο αποτελεσματική όταν είναι ένα κοινό συνεργατικό εγχείρημα. Πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι η συνεισφορά των άλλων μελών μπορεί κάποιες φορές να είναι εξίσου σημαντική ή ακόμα και πιο σημαντική από τα σχόλια των συντονιστών. Οι συντονιστές μπορεί να κάνουν παρατηρήσεις είτε για το τι λένε ή κάνουν συγκεκριμένα άτομα μέσα στην ομάδα είτε για την αλληλεπίδραση των μελών και την συμπεριφορά της ομάδας. Μπορεί επίσης να σχολιάσουν την πρόοδο που γίνεται ή τα εμπόδια που αναφύονται μέσα στην ομάδα. Παράλληλα, βέβαια,  οι συντονιστές είναι αυτοί που προτείνουν και συντονίζουν την πραγματοποίηση των κατάλληλων βιωματικών δραστηριοτήτων, οι οποίες συμβάλουν τόσο στην συνεκτικότητα της ομάδας όσο και στην αποτελεσματικότητά της.

Όταν έχετε κάτι να πείτε στους συντονιστές, ελπίζουμε ότι, κατά το δυνατόν θα το κάνετε μέσα στις ομαδικές συναντήσεις/ συνεδρίες. Ωστόσο, αν υπάρχει κάτι επείγον που πρέπει να συζητήσετε με τους συντονιστές εκτός ομάδας, ανάμεσα σε δύο συναντήσεις, αυτό μπορεί να κανονιστεί. Είναι χρήσιμο όμως να αναφέρετε στην επόμενη συνάντηση της ομάδας τι συζητήθηκε με τους συντονιστές. Ελπίζουμε και θεωρούμε σημαντικό ότι δεν θα υπάρχουν ζητήματα για τα οποία δεν θα μπορείτε να μιλήσετε μέσα στην ομάδα. Συγχρόνως βέβαια αναγνωρίζουμε ότι η εμπιστοσύνη αναπτύσσεται μόνο με τον χρόνο και ότι κάποιες προσωπικές αποκαλύψεις θα γίνουν μόνο όταν αισθάνεστε επαρκώς ασφαλείς στην ομάδα.

Εχεμύθεια

Οτιδήποτε λέγεται απ’ όσους συμμετέχουν σε μία ομάδα πρέπει να αντιμετωπίζεται με τον ύψιστο σεβασμό και την μεγαλύτερη εχεμύθεια. Αυτό αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της δεοντολογίας της επαγγελματικής συμπεριφοράς.

α) Συντονιστές

Οι συντονιστές δεσμεύονται να τηρούν απόλυτη εχεμύθεια, με μία και μόνη εξαίρεση: με βάση τον νόμο ωστόσο, η εχεμύθεια αίρεται σε περιστάσεις απειλητικές για την ζωή την δική σας ή των άλλων, ή σε περιπτώσεις που τίθενται σε κίνδυνο παιδιά (όπως σε περίπτωση σεξουαλικής ή σωματικής κακοποίησης ή παραμέλησης).

β) Μέλη της ομάδας

Κατά τον ίδιο τρόπο η εχεμύθεια αναμένεται και από όλα τα μέλη της ομάδας. Τα μέλη πρέπει να τηρούν την εχεμύθεια για να δημιουργήσουν ένα ασφαλές περιβάλλον και για να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της εμπιστοσύνης μέσα στην ομάδα.

Η διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου ή της δέσμευσης

Η ομάδα είναι πιθανό είτε να μην εμφανίσει άμεσο όφελος για όσους μετέχουν σε αυτή είτε το άμεσο όφελος να είναι πρόσκαιρο και όχι μόνιμο. Αυτό μπορεί είτε να αγχώσει κάποια μέλη είτε να τα καθησυχάσει και να τα ωθήσει στην παραίτηση της προσπάθειας τους αυτής. Εμείς ζητάμε από εσάς να αναστείλετε προσωρινά την αρχική σας κρίση για τα πιθανά οφέλη της ομάδας και να συνεχίσετε την συμμετοχή σας συζητώντας παράλληλα και τα συναισθήματά σας σχετικά με την επίδραση της ομάδας στα ζητήματα που σας απασχολούν.

Ζητάμε να δεσμευτείτε αρχικά να παρευρεθείτε και να συμμετάσχετε στην ομάδα για τουλάχιστον 12 συναντήσεις. Ως τότε θα έχετε μια σαφέστερη αίσθηση για την χρησιμότητα της ομάδας για εσάς.

Παρουσίες και συνοχή της ομάδας

Η τακτική παρουσία των μελών της ομάδας παίζει σημαντικό ρόλο στην συνοχή της και άρα στην αποτελεσματικότητά της. Γι’ αυτό σας ζητάμε να την βάλετε ως προτεραιότητα στο πρόγραμμα σας. Η ομάδα εξελίσσεται καλύτερα όταν κάθε μέλος εκτιμά και σέβεται την δέσμευση και την δουλειά του καθενός που συμμετέχει. Η συστηματική παρουσία και η ενεργός συμμετοχή στις συναντήσεις είναι ένας πολύ σημαντικός τρόπος να δείχνεται αυτό τον σεβασμό και την εκτίμηση. Κατά τον ίδιο τρόπο είναι σημαντικό να έρχεστε στην ώρα σας σε κάθε συνάντηση. Αν γνωρίζετε ότι πρόκειται να αργήσετε ή να απουσιάσετε, ζητάμε να ειδοποιήσετε τους συντονιστές όσο νωρίτερα γίνεται ώστε να ενημερώσουν την ομάδα στο ξεκίνημά της.

Ζητάμε, επίσης, από εσάς να ενημερώνετε την ομάδα για τις διακοπές που προγραμματίζετε αρκετό καιρό νωρίτερα, αν αυτό είναι δυνατόν. Το ίδιο θα κάνουν και οι συντονιστές της ομάδας. Σε περίπτωση που χρειαστεί να απουσιάσετε για τρεις συνεχόμενες συναντήσεις, είτε έχετε ενημερώσει την ομάδα εκ των προτέρων είτε όχι, η ενδεχόμενη επιθυμία σας να συνεχίσετε την συμμετοχή σας θα συζητηθεί παρουσία σας και θα συναποφασιστεί από την ομάδα.

Ίσως να υπάρξουν φορές που η ομάδα θα είναι το τελευταίο μέρος στο οποίο θα θέλατε να βρίσκεστε. Οι στιγμές αυτές μπορεί να είναι στην πραγματικότητα ασυνήθιστα παραγωγικές ευκαιρίες για να δουλέψετε τα ζητήματα που σας απασχολούν. Με τον ίδιο τρόπο μπορείτε να περιμένετε ότι κάποιες από τις δυσκολίες που έχετε βιώσει στην ζωή σας θα εκφραστούν μέσα στην ομάδα. Μη σας αποθαρρύνει αυτό. Στην πραγματικότητα είναι μια σπουδαία ευκαιρία γιατί σημαίνει ότι αντιμετωπίζετε τα ζητήματα που σας απασχολούν όχι μόνος/η σας, αλλά μαζί με όλη την ομάδα.

Οι συναντήσεις/ συνεδρίες διαρκούν 90΄ – 120΄ και η συχνότητά τους είναι εβδομαδιαία.   Η συνολική διάρκεια της ομάδας  κυμαίνεται, ανάλογα με τους στόχους, τη σύσταση  και τη  μορφή της κάθε ομάδας με ελάχιστο τους 3 μήνες.

Συμφωνώντας να συμμετάσχετε σε μια ομάδα αποφασίζετε να ξεκινήσετε μια διαδικασία κατά την οποία  θα παίρνετε αλλά και θα δίνετε υποστήριξη καθώς θα δουλεύετε προς την κατεύθυνση των απαραίτητων αλλαγών στην προσωπική σας ζωή.